Jaarlijks reizen twee miljoen sekstoeristen naar Oekraïne waar zojuist de loting voor de EK-poules heeft plaatsgevonden. Het land, dat in juni samen met Polen Euro2012 organiseert, worstelt met HIV-besmetting en vrouwenhandel. ‘Pooiers rekenen al op extra winst tijdens het EK,’ zegt vrouwenactivist Anna Gutsol.
De lift in mijn hotel in de Oekraïnse hoofdstad Kiev werkt alleen als ik hem met mijn key-pass activeer. Maar dat strenge veiligheidsvoorschrift geldt niet voor iedereen. Iedere dag ben ik er getuige van hoe jonge, hooggehakte dames door lobbypersoneel een handje worden geholpen. ‘Waar moet je zijn, schat?’
‘De bestelling komt van kamer 10.03,’ zegt het meisje nerveus. De portier gebruikt zijn pas, drukt op 10, en hup, daar gaat ze, de liftschacht omhoog, op weg naar haar klant.
Klop op de deur
‘Hotels en nachtclubs voor buitenlandse gasten zijn de plekken waar het gebeurt,’ zegt Anna Gutsol van de Oekraïnse vrouwenrechtenorganisatie Femen. ‘Dat verklaart waarom jij elke nacht wakker wordt van geklop op je deur.’
Naar schatting twee miljoen toeristen bezoeken Oekraïne jaarlijks met maar één doel: seks. Gutsol: ‘Het management van hotels speelt een sleutelrol. Ze vragen de gasten bij aankomst of ze behoefte hebben aan dames en of ze iets moeten regelen. In de lobby liggen flyers van escortbureaus klaar. Het is een enorme industrie.’
Ranzig imago
Femen haalde de wereldpers met opzichtige topless protesten. Halfnaakt gaan de Femen-vrouwen de straat op om te ageren tegen vrouwenhandel en prostitutie. Tot ergernis van de Oekraïense intelligentsia. ‘Het topless protest geeft ons land een nog ranziger imago,’ zegt Oksana Faryna, journaliste in hoofdstad Kiev.
Femen trekt zich er weinig van aan. ‘Het doel heiligt de middelen, we willen de aandacht vestigen op de grote problemen die de seksindustrie veroorzaakt,’ zegt Gutsol.
FEMEN protestFoto: ANPNaar schatting werken 60.000 vrouwen in de Oekraïnse seksindustrie. Daarnaast is Oekraïne volgens het eigen ministerie van Binnenlandse Zaken na Moldavië de nummer 2-‘exporteur’ van vrouwen naar West-Europa. Het ministerie schat dat de laatste tien jaar ruim 400.000 Oekraïense vrouwen het slachtoffer werden van mensenhandel.
HIV-alarm
De seksindustrie is er grotendeels verantwoordelijk voor dat Oekraïne 350.000 HIV-patiënten telt. ‘In werkelijkheid zijn het er veel meer,’ zegt Gutsol. ‘Maar door armoede vermijden velen een bezoek aan de dokter, zodat ze met HIV doorlopen zonder het te weten.’
De toename van het aantal HIV-patiënten in Oekraïne en andere Oost-Europese landen is ‘alarmerend’, blijkt uit recente cijfers van de VN en Brussel. Maar aidsbestrijding is zinloos zonder de seksindustrie aan banden te leggen, zegt Femen-activiste Gutsol. ‘Het probleem is dat de topambtenaren die de pooiers moeten aanpakken, corrupt zijn.’ Femen maakte een tv-reportage over de anti-seksindustriebrigade. ‘We filmden hoe pooiers af en toe langs gaan bij die brigade, om even bij te praten. Ze doen gewoon zaken met elkaar.’
Platini zwijgt
De hectische handel in vrouwen krijgt een extra impuls van het EK-voetbal in 2012, vreest activiste Gutsol. In juni speelt dat voetbalspektakel zich af in Oekraïne en Polen. ‘Nu al kun je op internet je eigen Euro2012-hostess huren (HYPERLINK
http://gia-escort.com/ukraine/Kiev-Euro-2012 en/of
http://kievmentours.com/). Pooiers rekenen al op extra winst.’
Tijdens de opening van een nieuw EK-stadion in Oekraïne verstoorden topless Femen-vrouwen de ceremonie, waarna ze door politie werden afgevoerd. Gutsol: ‘Ik ben opgehouden met tellen hoe vaak ik al ben opgepakt. Maar we worden in de cel niet mishandeld. De autoriteiten weten dat Femen inmiddels ook over de grens bekend is.’
Gutsol had gehoopt dat voormalig topspeler Michel Platini, nu baas van voetbalbond UEFA, gevoelig zou zijn voor hun oproep Euro2012 without prostitution. ‘UEFA voert ook andere sociale programma’s, zoals tegen geweld op en rond het voetbalveld. Dus vroegen we Platini om ons te steunen. Maar hij houdt zich doof.’
De economische belangen zijn te groot, denkt Gutsol, om het voetbalfeest te laten verstoren door Femen. ‘De bieromzet zal hoog zijn. En na het zuipen en het fluitsignaal direct door naar de hoeren.’
Toon bijdragen
